Gelecekte istenmeyen gebelikleri nasıl önleyebilirsiniz?

Cinsel olarak aktif olan kadınların yaklaşık %85'i bir yıl içinde hamile kalmaktadır. Bir kadın; bebek emzirirken, doğumdan yaklaşık 10 gün sonra ve hatta adet dönemi boyunca hamile kalabilir. Penisin boşalma öncesi geri çekilmesi ve periyodik imsak gebeliği ve cinsel yolla bulaşan hastalıkları engellemez. Burada, çeşitli korunma yöntemleriyle ilgili bilgileri okuyabilirsiniz.

İstenmeyen gebelikleri engellemek için:

  1. Cinsel pasiflik

  2. Korunma yöntemlerinin kullanımı

Eğer cinsel olarak aktifseniz ve gebe kalmak istemiyorsanız, her zaman korununuz.

Korunma yöntemleri:

Hiçbir korunma yöntemi %100 koruma sağlamaz. Erkek lateks prezervatifi, cinsel yolla bulaşan hastalık(STD'ler) riskini önlemede en etkili tek yöntem olarak ortaya çıkmaktadır. Doğum kontrol hapları, implant ve IUD; kadını STD enfeksiyonlarına karşı koruyamamaktadır.

Kadın İçin

  • DIYAFRAM, serviksi kaplayan esnek kenarlı lastik bir disktir ve spermicid ile birlikte kullanılmalıdır. Bu ancak reçeteyle alınabilmekte olup, bir sağlık profesyoneli tarafından tam olarak oturtulmalıdr. Diyafram 6 saate kadar koruma sağlar ve ilişkiden sonra 6 saat boyunca yerinde tutulmalıdır, ancak bu süre 24 saati geçmemelidir.

  • ORAL KORUNMA, östrojen ve projestin hormonlarının brilikte takviyesiyle gebeliğe karşı koruma sağlar. Hormonlar, yumurtlamayı önler. Haplar, her gün belirtildiği şekilde alınmalıdır ve mide bulantısı veya kusmadan sonra işe yaramamaktadır. İlacın, mide bulantısı, baş ağrısı, göğüs şişkinliği, kilo alımı, düzensiz kanama ve depresyon gibi yan etkileri vardır.

  • DEPO-PROVERA, her 3 ay koldan veya kalçadan kaslara enjekte edilen hormonal bir korunma yöntemidir. Enjeksiyon her 3 ay tekrarlanmalıdır. Adet döngüsü kimi zaman düzensiz olabilir ve hatta kaybolabilir.

  • IMPLANT (Norplant veya implanon gibi) üst kola deri altından cerrahi olarak implant edilen ve orada korıuyucu steroid  levonorgestrel salgılayan küçük lastik çubuklardır. Sağladıkları koruma 3 ila 5 yıl sürer. Yan etkileri, adet dönemi değişiklikleri, kilo alımı, göğüs şişkinliği ve kemik ağırlığının azalmasını içerir.

  • IUD, bir sağlık personeli tarafından uterüse yerleştirilen T şeklinde bir cihazdır. IUD, 5-10 yıl kadar yerleştirildiği yerde kalabilir. IUD'ler korunma yöntemleri arasında en az hata gösteren yöntemdir. Bazen IUD vücuttan atılabilir ve kadının adet döngüsünden sonra her ay parmaklarıyla hala IUD parçalarını hissedip hissetmediğini kontrol etmesi gerekmektedir. Yan etkiler anormal kanama ve krampları içerir, ancak bu kanama çoğunlukla cihazın yerleştirilmesi sırasında veya hemen sonra yaşanır.

  • DİŞİL KISIRLAŞTIRMA, cerrahi olarak yapılır. Tüpler, yumurta hücrelerinin sperm hücreleriyle karşılaşmasını engellerek ileriki gebelikleri önleyecek şekilde bağlanır. Bu, kalıcı bir korunma yöntemidir.

  • ACİL KORUNMA, plansız gebelikleri engellemek için korunmasız cinsel ilişkiden 72 saat sonra alınır. Kadın, 1 Norlevo almalı ve 12-24 saat sonra da ikinci bir hap daha almalıdır.Norlevo dışında, çoğu doğum kontrol kombinasyonları(östrojen ve projesteron) kullanılabilir. Bunlar,korunmasız ilişkiden 72 saat sonra alınmalıdır. Bir doz 100 µg ethinylestradiol + 500 µg levonorgestrel (2-4 doğum kontrol hapı), 12 saat sonra ikinci bir doz.

  • ERTESI GUN IUD'si, korunmasız birliktelikten sonra 5 gün içinde yerleştirilmelidir.IUD, 5-10 yıl kadar kalabilir.

Erkek İçin

  • PREZERVATIF genellikle lateks lastikten yapılır ve bir kereliğine kullanılır. Bazıları spermi öldürmek için gereken spermisid de içerir. Bunlar mekanik bir bariyer gibi görev yaparlar;meninin vajinayla direkt temasını, enfeksiyonlu genitel akıntıları, ve genital lezyonları engellerler. Prezervatifler, cinsel yolla bulaşan hastalıklara(STD'lere) ve AIDS'e yol açan virüslere karşı en etkili korunma yöntemidir. Birliktelik öncesi, prezervatifi doğru şekilde yerleştirmek önemlidir.

  • VİRİL KISIRLAŞTIRILMA vasektomi olarak da bilinir, lokal anestezi koşullarında gerçekleştirilen ve kanama ve enfeksiyon gibi minor post cerrahi komplikasyonlara sebebiyet verebilecek olan hızlı yapılan bir operasyondur. Erekte olma ve boşalma yetileri kaybolmaz. Sperm hücreleri çıkan sıvının çok küçük bir kısmını (%1) oluşturur ve erkek boşalmada hiçbir fark hissetmez.Vücut sperm hücrelerini absorbe eder.

 

Farklı Koruma Yöntemlerinin Etkinlik Oranı:

 

Beklenen Etkinlik

Erkek Lateks Prezervatifi

86%

Kadın Prezervatifi

79%

Spermicidli Diyafram

80%

Oral Korunma Yöntemleri

Over 95%

Enjeksiyıo(Depo-Provera)

Over 99%

Implant (Norplant, Implanon)

Over 99%
IUD (Intrauterine Device) 98-99%

Cerrahi Kısırlaştırma

Over 99%

Acil Korunma Yöntemleri

75%

80